Łódź była miastem z licznym garnizonem. Stanowiła jeden z najważniejszych bastionów na zachodnich kresach imperium rosyjskiego u granic Cesarstwa Niemieckiego, a zarazem rękojmię carskiej władzy i kontroli nad ziemiami polskimi przed I wojną światową. Po jej zakończeniu odgrywała istotną rolę w strukturze terytorialnej armii II Rzeczypospolitej, podobnie jak w pierwszym okresie po zakończeniu II wojny światowej. W kolejnych latach znaczenie łódzkiego garnizonu wojskowego zaczęło jednak powoli, lecz systematycznie maleć. Dziś odgrywa on niewielką rolę w strukturze polskiej armii.

Grupa historyków specjalizujących się w dziejach polskiego oręża, historii militarnej ziem polskich oraz badaniach nad przeszłością regionu postanowiła pogłębić i uzupełnić obecny stan wiedzy, dotyczący dziejów budownictwa wojskowego oraz obiektów użytkowanych przez wojsko w Łodzi w przeszłości i w chwili obecnej. W książce, oprócz rysu historycznego dotyczącego historii łódzkiego garnizonu wojskowego i budownictwa wojskowego, znalazły się artykuły poświęcone dziejom koszar wojskowych, szpitala wojskowego, kościołów garnizonowych, a także wojskowego więzienia śledczego w Łodzi.