Eklezjastes Hieronima z Wielunia (1522)
Transliteracja i transkrypcja. Monografia języka
Cena katalogowa: 49.90 zł
Cena promocyjna: 37.43 zł
Praca stanowi językowy opis pierwszej zachowanej w całości do naszych czasów, drukowanej polskiej książki, mianowicie Eklezjastesa w przekładzie Hieronima Spiczyńskiego z Wielunia (1522), a tym samym jest głosem w badaniach nad stanem oraz ewolucją polszczyzny XVI wieku. Wszechstronnie prezentuje się w niej zabytek dotychczas nieopisany poprzez opracowanie: grafii, ortografii i interpunkcji, cech fleksyjnych i fonetycznych, leksyki (w tym zależność od Wulgaty oraz ekwiwalencja łacińsko-polska), a także wybranych polskich konstrukcji składniowych wobec składni łacińskiej. Wykazano również przynależność Eklezjastesa do grupy przekładów swobodnych oraz wpływ dzieła Spiczyńskiego na twórczość późniejszych autorów (recepcja w szesnastowiecznej religijnej literaturze przekładowej). Opis językowy zabytku został wzbogacony o transkrypcję i transliterację oraz o słownik polsko-łaciński, obejmujący wszystkie wyrazy (znaczące i nieznaczące), jakie pojawiły się w Eklezjastesie, z wykazem ich form gramatycznych i łacińskimi odpowiednikami. Praca została doceniona przez środowisko akademickie przyznaniem pierwszego miejsca w Ogólnopolskim Konkursie o Nagrodę im. Czesława Zgorzelskiego.
Szczegóły książki:
Anna Lenartowicz-Zagrodna
„Eklezjastes” Hieronima z Wielunia (1522).
Transliteracja i transkrypcja. Monografia języka.
Spis treści
Od autorki................................................... 9
Wstęp.......................................................... 11
Wiadomości wstępne........................................... 13
Zabytek na tle ówczesnego pisarstwa —
tło historycznoliterackie................................ 13
Dzieje i wygląd zabytku.................................... 15
Autor i wydawca............................................ 18
Stan badań................................................... 21
Cel i założenia pracy........................................ 26
Wykaz skrótów................................................ 28
Transliteracja i transkrypcja.................................. 31
Transliteracja zabytku....................................... 33
Zasady transliteracji...................................... 33
Eccleſiáſtes Xięgi Sálomonowe.............................. 35
Transkrypcja zabytku......................................... 50
Zasady transkrypcji........................................ 50
Eklezjastes Księgi Salomonowe.............................. 54
Słownik polsko-łaciński........................................ 67
Uwagi wstępne dotyczące kompozycji słownika.................. 69
Słownik...................................................... 72
Pisownia....................................................... 143
Grafia Eklezjastesa.......................................... 145
Graficzne oddawanie poszczególnych głosek.................. 145
Ortografia i interpunkcja.................................... 151
Cechy pisowni wynikające z uwarunkowań
historycznych........................................... 151
Cechy pisowni wynikające z arbitralnych
rozstrzygnięć........................................... 151
Interpunkcja Eklezjastesa.................................. 153
Fonetyka 159
Cechy fonetyki zabytku na tle ówczesnej polszczyzny.......... 161
Rodzime zjawiska ukazujące ewolucję
polskiej fonetyki....................................... 162
Zjawiska fonetyczne z arbitralnym wpływem
języka czeskiego........................................ 168
Wariantywność jednostkowych leksemów....................... 170
Przykłady pisowni fonetycznej.............................. 171
Fleksja........................................................ 173
Fleksja imienna.............................................. 175
Fleksja rzeczowników....................................... 175
Fleksja przymiotników...................................... 186
Fleksja werbalna............................................. 190
Słownictwo i związki wyrazowe.................................. 195
Bogactwo polskiej leksyki i przynależność
do części mowy........................................... 197
Tradycyjny i nowatorski charakter leksyki.................... 206
Polszczyzna zabytku w konfrontacji ze źródłem przekładu........ 227
Podstawa przekładu........................................... 229
Ilościowy stosunek polskiej leksyki do leksyki
teksu źródłowego......................................... 233
Powody różnic w liczbie wyrazów.............................. 242
Odmienność łaciny i polszczyzny............................ 242
Stan polszczyzny XVI wieku................................. 248
Świadectwo techniki przekładu.............................. 251
Ekwiwalencja łacińsko-polska................................. 258
Konfrontacja wybranych konstrukcji składniowych
tekstu łacińskiego i polskiego............................ 267
Zakończenie.................................................... 289
Eklezjastes Spiczyńskiego — przekład wierny
czy swobodny?............................................ 291
Recepcja Eklezjastesa w literaturze dawnej................... 302
Eklezjastes Spiczyńskiego a Eklezjastes Leopolity.......... 302
Eklezjastes Jana z Sanoka i Eklezjastes
Stanisława Herakliusza Lubomirskiego..................... 307
Uwagi końcowe................................................ 313
Argumentum................................................... 315
Bibliografia............................................... 316
Bibliografia przedmiotowa.................................. 316
Bibliografia podmiotowa........................................ 323
Książki o podobnej tematyce:
Klienci, którzy kupili tę książkę, kupili również:
