Rocznik Łódzki, tom 58 (2011)

Spis treści
Od Redakcji................................................................................. 13
Profesorowi dr. hab. Stanisławowi Marianowi Zajączkowskiemu honorowemu
  członkowi Polskiego Towarzystwa Historycznego w 80. rocznicę urodzin i 55.
  rocznicę pracy naukowo-dydaktycznej - Jan Szymczak ....................................... 15

ROZPRAWY I ARTYKUŁY
Marzena Iwańska, Z życia codziennego inteligentów łódzkich na przełomie XIX
  i XX w. Obrazków kilka. .................................................................. 27
Włodzimierz Berner, Działalność zawodowa, społeczna i naukowa dermatologów
  i wenerologów łódzkich w okresie II Rzeczypospolitej. .................................... 41
Małgorzata Przeniosło, Habilitacje w II Rzeczypospolitej 
  (na przykładzie matematyków). ............................................................ 59
Maria Nartonowicz-Kot, Rewolucja 1905 roku w tradycji polskiego ruchu socjalistycznego
  w Drugiej Rzeczypospolitej. .............................................................. 73
Jarosław Jastrzębski, Organizacja Izby Rzemieślniczej w Łodzi 
  w latach 1927-1939. ...................................................................... 87
Włodzimierz Kozłowski, Dowódcy 30 Pułku Strzelców Kaniowskich (Warszawa,
  II Batalion do listopada 1924 roku w Tomaszowie Mazowieckim) 1918-1939.
  Próba charakterystyki, cz. II 1936-1939. ................................................. 105
Krzysztof Lesiakowski, Wkład „Solidarności” łódzkiej w funkcjonowanie jej ogólnopolskich
  struktur. ................................................................................ 123
Leszek Olejnik, Społeczeństwo Ziemi Łódzkiej wobec stanu wojennego. ........................ 145

DROBNE PRACE I MATERIAŁY
Krzysztof Tomasz Witczak, Listy z getta tomaszowskiego jako dokument historyczny
  obrazujący żydowskie życie artystyczne w okresie okupacji. ............................... 161
Łukasz Orzechowski, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów 
  Południowo-Wschodnich w Łodzi w latach 1989-2009. ........................................ 183
Anna Kaniewska, Użytkownicy zasobu Archiwum Państwowego w Łodzi 
w latach 1996-2006. ........................................................................ 201
Jerzy Skoracki, Likwidacja Zakładów Włókien Chemicznych Wistom. 
Nieszczęście czy nieuchronna konieczność?. ................................................. 215

RECENZJE I ZAPISKI
Zacny periodyk regionalny. „Biuletyn Szadkowski”, pod redakcją Tadeusza Marszała,
  t. 1-10, Łódź-Szadek 2001-2010 (Jan Chańko). .............................................. 237
Ludwik Mroczka, Osiek Jasielski. 645 lat dziejów królewskiego miasta, parafii,
  starostwa, wsi i gminy, Kraków 2008, ss. 265+13 nlb (Paweł Samuś). ........................ 243
Anna Pachocka, Dzieciństwo we dworze szlacheckim w I połowie XIX wieku,
  Kraków 2009, ss. 267 (Nina Kapuścińska). .................................................. 245
Michał Jarnecki, Irredenta ukraińska w relacjach polsko-czechosłowackich
  w latach 1918-1939, Kalisz-Poznań 2009, ss. 301 (Paweł Samuś). ............................ 247
Przemysław Stępień, Pomoc Kościoła łódzkiego dla represjonowanych i ich rodzin
  w okresie stanu wojennego (1981-1983), Łódź 2009, ss. 168 (Rafał Chojnacki). .............. 251
Przemysław Waingertner, Monografia Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych
  przez III Rzeszę – Oddział Wojewódzki w Łodzi (1988-2008). 
  XX lat w służbie członkom i pamięci, Łódź 2009, ss. 171 (Bartosz Górecki). ................ 253
Ks. Antoni Kaczmarek, Księgi metrykalne parafii Świętych Apostołów Szymona
  i Judy Tadeusza w Dmeninie IV, Liber baptisatorum, copulatorum et mortuorum
  parochialis in Dmenin 1788-1825, Dmenin 2010,
  ss. 452 (Tomasz Andrzej Nowak). ........................................................... 255
Głowno. Dzieje miasta pod redakcją Marii Nartonowicz-Kot, 
  Łódź 2010, ss. 578 (Marek Wojtylak). ...................................................... 258
Adrian Sekura, Rewolucyjni mściciele. Śmierć z browningiem, 
  Poznań 2010, ss. 108 (Kamil Piskała). ..................................................... 260
Karol Dziuda, Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Łodzi w latach
  1930-1935, Bełchatów 2010, ss. 299 (Przemysław Waingertner). .............................. 263
Michał Andrzejczak, Faszyzm włoski i hitleryzm w publicystyce Romana Dmowskiego
  w latach 1922-1939, Warszawa 2010, ss. 256 (Przemysław Waingertner). ...................... 265
Shimon Redlich, Life in Transit. Jews in Postwar Lodz 1945-1950,
  Boston 2010, ss. 264 (Leszek Olejnik). .................................................... 267
Rafał Bazaniak, Dzieje parafii św. Antoniego na łódzkim Żubardziu, Łódź 2011,
  ss. 112 (Karol Chylak). ................................................................... 269
Marcin Jakub Szymański, Browary Łodzi i regionu. Historia i współczesność,
  Łódź 2011, ss. 171 (Małgorzata Łapa). ..................................................... 273

SPRAWOZDANIA
Sprawozdanie z konferencji naukowej pt. „Dokumentacja masowa – problemy
  wartościowania i selekcji”, Poznań, 25-26 listopada 2010 r. (Ilona Florczak). ............. 275
Sprawozdanie z konferencji naukowej nt. „Rola wspólnot wyznaniowych w historii
  miasta Łodzi”, Łódź, 8 grudnia 2010 r. (Karol Chylak). .................................... 278
Żołnierze Wyklęci – pamięć przywrócona. Panel dyskusyjny, Łódź,
 1 marca 2011 r. (Tomasz Romanowicz). ....................................................... 281
Sprawozdanie z inauguracyjnego spotkania Klubu Historycznego im. gen. Stefana
  Roweckiego „Grota” w Zgierzu, Zgierz, 23 marca 2011 r. (Robert Urbaniak). ................. 283
Sprawozdanie z IV Łódzkiej Wiosny Młodych Historyków, Łódź,
  25-27 marca 2011 r. (Angelika Baraniecka). ................................................ 285
Uroczyste spotkanie poświęcone Włodzimierzowi Rudziowi – założycielowi
  i długoletniemu kierownikowi tomaszowskiego archiwum w 60. rocznicę powstania
  placówki (Zofia Zielińska). ............................................................... 287
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Karty z dziejów ustroju Polski. W 220 rocznicę
  uchwalenia Konstytucji 3-go Maja”. Tomaszów Mazowiecki, 15 czerwca
  2011 r. (Maciej Hubka). ................................................................... 289
„Oskar Halecki i jego obraz Europy”. Część druga. Konferencja naukowa, Łódź,
  18-19 listopada 2011 r. (Marta Biedrawa). ................................................. 291
Sprawozdanie z promocji monografii „Kutno poprzez wieki”. Kutno, 24 listopada
  2011 r. (Anna Kowalska-Pietrzak). ......................................................... 294

CONTENTS
Editor Notice. .............................................................................. 13
Professor dr Stanisław Marian Zajączkowski, Honorary Member of Polish Historical
  Society, 80th Anniversary of the Birth and 55th Anniversary of Scientific and
  Educational Work - Jan Szymczak. .......................................................... 15

DISSERATIONS AND ARTICLES
Marzena Iwańska, Everyday Life of Lodz Intellectuals at the Turn of 19th and 20th
  Century. Some Images. ..................................................................... 27
Włodzimierz Berner, Professional, Social and Scientific Activity of Dermatologists
  and Venereologists in Lodz During the Interwar Period. .................................... 41
Małgorzata Przeniosło, The Professors Thesis in Times of the Second Republic of
  Poland (in Example - Mathematicians). ..................................................... 59
Maria Nartonowicz-Kot, The Revolution 1905 in the Tradition of the Polish Socialist
  Movement of the Second Republic of Poland. ................................................ 73
Jarosław Jastrzębski, Organization of the Chamber of Crafts in Łódź
  in the years 1927-1939. ................................................................... 87
Włodzimierz Kozłowski, The commanders of the 30th Riflemen of Kaniów Regiment
  (Warsaw
 the 2nd Battalion in Tomaszów Mazowiecki until november
  1924) 1918-1939. The attempt of characterization. Part II, 1936-1939. ..................... 105
Krzysztof Lesiakowski, The Contribution of the „Solidarity” in Lodz for the Functioning
  of its Nationwide Structures. ............................................................. 123
Leszek Olejnik, The Society of Lodz against the State of War. ............................... 145

MINOR WORKS AND MATERIALS
Krzysztof Tomasz Witczak, Letters from the Ghetto of Tomaszów Mazowiecki
  as a historical source documenting the Jewish artistic life
  during the Nazi occupation. ............................................................... 161
Łukasz Orzechowski, Lodz Society of Friends of Lviv and the South-East Borderlands
  between 1989-2009. ........................................................................ 183
Anna Kaniewska, Archival Resource Users in Lodz between 1996-2006. .......................... 201
Jerzy Skoracki, Liquidation of Artificial Fibre Plant Wistom. 
  Misery or Inevitable Necessity? ........................................................... 215

REVIEVS
Respectable Periodical Regional. „Szadkowski Bulletin”, edited by Tadeusz Marszał,
  vol. 1-10, Lodz-Szadek 2001-2010 (Jan Chańko). ............................................ 237
Ludwik Mroczka, Osiek Jasielski. 645 lat dziejów królewskiego miasta, parafii,
  starostwa, wsi i gminy, Kraków 2008, pp. 265+13 (Paweł Samuś). ............................ 243
Anna Pachocka, Dzieciństwo we dworze szlacheckim w I połowie XIX wieku,
  Kraków 2009, pp. 267 (Nina Kapuścińska). .................................................. 245
Michał Jarnecki, Irredenta ukraińska w relacjach polsko-czechosłowackich
  w latach 1918-1939, Kalisz-Poznań 2009, pp. 301 (Paweł Samuś). ............................ 247
Przemysław Stępień, Pomoc Kościoła łódzkiego dla represjonowanych i ich rodzin
  w okresie stanu wojennego (1981-1983), Łódź 2009, pp. 168 (Rafał Chojnacki). .............. 251
Przemysław Waingertner, Monografia Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych
  przez III Rzeszę – Oddział Wojewódzki w Łodzi (1988-2008). XX lat w służbie
  członkom i pamięci, Łódź 2009, pp. 171 (Bartosz Górecki). ................................. 253
Ks. Antoni Kaczmarek, Księgi metrykalne parafii Świętych Apostołów Szymona
  i Judy Tadeusza w Dmeninie IV, Liber baptisatorum, copulatorum et mortuorum
  parochialis in Dmenin 1788-1825, Dmenin 2010, pp. 452 (Tomasz Andrzej Nowak). ............. 255
Głowno. Dzieje miasta, edited by Maria Nartonowicz-Kot, Łódź 2010, 
  pp. 578 (Marek Wojtylak). ................................................................. 258
Adrian Sekura, Rewolucyjni mściciele. Śmierć z browningiem, Poznań 2010,
  pp. 108 (Kamil Piskała). .................................................................. 260
Karol Dziuda, Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Łodzi w latach
  1930-1935, Bełchatów 2010, pp. 299 (Przemysław Waingertner). .............................. 263
Michał Andrzejczak, Faszyzm włoski i hitleryzm w publicystyce Romana Dmowskiego
  w latach 1922-1939, Warszawa 2010, pp. 256 (Przemysław Waingertner). ...................... 265
Shimon Redlich, Life in Transit. Jews in Postwar Lodz 1945-1950, Boston 2010,
  pp. 264 (Leszek Olejnik). ................................................................. 267
Rafał Bazaniak, Dzieje parafii św. Antoniego na łódzkim Żubardziu, Łódź 2011,
  pp. 112 (Karol Chylak). ................................................................... 269
Marcin Jakub Szymański, Browary Łodzi i regionu. Historia i współczesność,
  Łódź 2011, pp. 171 (Małgorzata Łapa). ..................................................... 273

REPORTS
Report from the Scientific Conference „Documentation of Mass - The problems of
  Evaluation and Selection”, Poznań, 25-26 November 2010 (Ilona Florczak). .................. 275
Report from the Scientific Conference „Role of Religious Communities in the
  History of the City of Lodz”, Łódź, 8 December 2010 (Karol Chylak). ....................... 278
Soldiers Outcasts - Restored Memory. Discussion Panel, Łódź, 
  1st of March 2011, (Tomasz Romanowicz). ................................................... 281
Report from the Inaugural Meeting of the Historical Club. Gen. Stefan Rowecki
  „Grot” in Zgierz, Zgierz, 23th March 2011 (Robert Urbaniak). .............................. 283
Report from the 4th Łódź Young Historians Spring, Łódź, 25-27 March 2011
  (Angelika Baraniecka). .................................................................... 285
The Ceremonial Meeting Devoted to Włodzimierz Rudź - Founder and Longtime
  Head of the Archive in Tomaszów Mazowiecki. The 60th Anniversary of the
  Foundation (Zofia Zielińska). ............................................................. 287
Report from the Scientific Conference „Charter from the History of Polish Political
  System. In the 220th Anniversary of the Constitution of May 3rd”.
  Tomaszów Mazowiecki, 15 June 2011 (Maciej Hubka). ......................................... 289
„Oskar Halecki and his Image of Europe”. Part Two. The Scientific Conference,
  Łódź, 18-19 November 2011 (Marta Biedrawa). ............................................... 291
Report from the Promotion of the Monograph „Kutno through the Ages”. Kutno,
  24 November 2011 (Anna Kowalska-Pietrzak). ................................................ 294

СОДЕРЖАНИЕ
От Pедакции. ................................................................................ 13
Профессору Станиславу Марианну Зайончковскому, почетному члену
  Польского Исторического Общества по случаю 80-летия и 55-летия
  научной и преподавательской деятельности - Ян Шимчак. ..................................... 15

ИССЛЕДОВАНИЯ И СТАТЬИ
Мажена Иваньска, Из повседневной жизни лодзинских интеллигентов на
  рубеже XIX – XX вв. Несколько зарисовок. .................................................. 27
Влодзимеж Бэрнэр, Профессиональная, общественная и научная деятельность
  лодзинских дерматологов и венерологов в межвоенный период. ................................ 41
Малгожата Пшенёсло, Докторские диссертации во II Речи Посполитой
  (на примере математиков). ................................................................. 59
Mаря Нартонович-Кот, Революция 1905 года в традиции польского
  социалистического движения во Второй Речи Посполитой. ..................................... 73
Ярослав Ястжембский, Организация ремесленной палаты в Лодзи
 в 1927-1939 годах. ......................................................................... 87
Влодзимеж Козловский, Командиры 30 полка Каневских стрелков (Варшава,
  2 батальон до ноября 1924 г. в Томашуве-Мазовецком) 1918-1939. Попытка
  характеристики. Ч. II. 1936-1939. ......................................................... 105
Кшиштоф Лесяковский, Вклад лодзинской «Солидарности» 
  в функцио-нирование ее общепольских структур. ............................................. 123
Лешек Олейник, Отношение общества Лодзинской земли к военному
  положению. ................................................................................ 145

СООБЩЕНИЯ И МАТЕРИАЛЫ
Кшиштоф Томаш Витчак, Письма из Томашовского гетто как исторический
  источник. ................................................................................. 161
Лукаш Ожеховский, Общество любителей Львова и юго-восточных окраин
  в Лодзи в 1989-2009 годах. ................................................................ 183
Анна Канёвска, Пользователи архивного фонда в Лодзи в 1996-2006 годах. ...................... 201
Ежи Скорацкий, Ликвидация комбината искусственных волокон «Вистом».
  Несчастье или неизбежная необходимость?. .................................................. 215

РЕЦЕНЗИИ И ЗАПИСКИ
Региональные респектабельные периодическое издание. „Biuletyn Szadkowski”,
  pod redakcją Tadeusza Marszała, t. 1-10, Łódź-Szadek 2001-2010 (Ян Ханько). ............... 237
Ludwik Mroczka, Osiek Jasielski. 645 lat dziejów królewskiego miasta, parafii,
  starostwa, wsi i gminy, Kraków 2008, ss. 265+13 nlb (Павел Самусь). ....................... 243
Anna Pachocka, Dzieciństwo we dworze szlacheckim w I połowie XIX wieku,
  Kraków 2009, ss. 267 (Нина Капусьциньска). ................................................ 245
Michał Jarnecki, Irredenta ukraińska w relacjach polsko-czechosłowackich
  w latach 1918-1939, Kalisz-Poznań 2009, ss. 301 (Павел Самусь). ........................... 247
Przemysław Stępień, Pomoc Kościoła łódzkiego dla represjonowanych i ich
  rodzin w okresie stanu wojennego (1981-1983), Łódź 2009, ss. 168 (Рафал Хойнацки). ........ 251
Przemysław Waingertner, Monografia Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych
  przez III Rzeszę – Oddział Wojewódzki w Łodzi (1988-2008). XX lat w służbie
  członkom i pamięci, Łódź 2009, ss. 171 (Бартош Гурэцки). .................................. 253
Ks. Antoni Kaczmarek, Księgi metrykalne parafii Świętych Apostołów Szymona
  i Judy Tadeusza w Dmeninie IV, Liber baptisatorum, copulatorum et mortuorum
  parochialis in Dmenin 1788 – 1825, Dmenin 2010, ss. 452 (Томаш Анджей Новак). ............. 255
Głowno. Dzieje miasta pod redakcją Marii Nartonowicz-Kot, Łódź 2010, ss. 578
  (Марек Войтыльак). ........................................................................ 258
Adrian Sekura, Rewolucyjni mściciele. Śmierć z browningiem, 
  Poznań 2010, ss. 108 (Камиль Пискала). .................................................... 260
Karol Dziuda, Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Łodzi w latach
  1930-1935, Bełchatów 2010, ss. 299 (Пжэмыслав Ваигэртнэр). ................................ 263
Michał Andrzejczak, Faszyzm włoski i hitleryzm w publicystyce Romana Dmowskiego
  w latach 1922-1939, Warszawa 2010, ss. 256 (Пжэмыслав Ваигэртнэр). ........................ 265
Shimon Redlich, Life in Transit. Jews in Postwar Lodz 1945-1950, 
  Boston 2010, ss. 264 (Лешек Олейник). ..................................................... 267
Rafał Bazaniak, Dzieje parafii św. Antoniego na łódzkim Żubardziu, 
  Łódź 2011, ss. 112 (Кароль Хыльак). ....................................................... 269
Marcin Jakub Szymański, Browary Łodzi i regionu. Historia i współczesność,
  Łódź 2011, ss. 171 (Малгожата Лапа). ...................................................... 273

НАУЧНАЯ ЖИЗНЬ
Научная конференция „Массовая документация - проблемы оценки и отбора”,
  Познань, 25-26 ноября 2010 г. (Ильона Фльорчак). .......................................... 275
Научная конференция „Роль религиозных сообществ в истории города
  Лодзи”, Лодзь, 8 декадря 2010 г. (Кароль Хыльак). ......................................... 278
Проклятые Солдаты - восстановленная память. Дискуссионный панэль. Лодзь,
  1 марта 2011 г. (Томаш Романович). ........................................................ 281
Отчет из открывающей встречи Исторического Клуба им. ген. Стефана
  Ровецкого „Грота” в Згеже, Згеж, 23 марта 2011 г. (Роберт Урбаняк). ....................... 283
Отчет из IV Лодзинской Весны Молодых Историков, Лодзь, 25-27 марта
  2011 г. (Ангелика Баранецка). ............................................................. 285
Торжественная встреча посвященная Влодзимежу Рудзеви - основателью
  и многолетнему заведующему томашевского архива в 60. годовщину
  образования учреждения (Зофия Зелиньска). ................................................. 287
Научная конференция „Страницы из истории сторя Польши. В 220 годовщину
  прнятия Конституции 3-го Мая” в Томашеве Мазовецком, 15 июня 2011 г. (Мацей Хубка). ....... 289
„Оскар Халецки и его изображение Европы”. Часть вторая, Лодзь, 18-19
  ноября 2011 г. (Марта Бедрава). ........................................................... 291
Отчет из показа монографии „Кутно на протяжении веков”. Kyтно, 24 ноября
  2011 г. (Анна Ковальска-Петжак). .......................................................... 294